Phố Hàng Tre dài hơn 300m, nay thuộc phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Phố đi từ ngã tư Hàng Mắm – Hàng Muối về phía đông-nam khu phố cổ, qua đầu ngõ Bạch Thái Bưởi rồi cắt ngang phố Hàng Thùng đến ngã tư Lò Sũ – Hàng Vôi.
Phố Hàng Tre xưa thuộc đất thôn Trừng Thanh, tổng Tả Túc, huyện Thọ Xương cũ. Đến cuối thế kỷ 19 đoạn đầu phố từng có tên là Hàng Cau vì tập trung dân buôn bán cau tươi và cau khô chở bằng thuyền từ các tỉnh về. Sang thời Pháp thuộc, việc xây dựng những công trình công cộng lớn bên phố Bờ Sông (tức “Quai Clémenceau”, nay là phố Trần Quang Khải) làm cho những người buôn bán cau phải chuyển hoạt động về phố Hàng Bè gần đấy.
Phố Hàng Tre nằm trên dải đất cát bồi ven sông Hồng khi chưa có con đê bao ngoài. Nhà cửa xưa kia thưa thớt, chủ yếu mặt phố được dùng tạm để làm bãi chứa gỗ, tre và xây xưởng cưa xẻ, dựng chuồng nhốt bò, ngựa kéo xe chở vật liệu xây dựng. Người Pháp sang đây thấy thế nên cũng gọi là “Rue des Bambous”, dịch đúng nghĩa đen tiếng Việt.
Sau khi chiếm xong Hà Nội, ngay từ năm 1884 chính quyền thực dân Pháp đã thành lập Toà án Thượng thẩm cho toàn bộ khu vực Bắc kỳ và Trung kỳ. Triều đình Huế chỉ được xử các vụ án giữa người Việt, còn các vấn đề có liên quan đến người Pháp phải đem ra Hà Nội xử tại Toà Thượng thẩm. Toà Thượng thẩm thời ban đầu đặt tại phố Hàng Tre, dân ta quen gọi là Toà án Hàng Tre.
Năm 1896 sau khi một toà án mới được xây dựng ở phố Carreau (nay là phố Lý Thường Kiệt) thì Toà án Hàng Tre trở thành trụ sở của Nha Công Chính Đông Dương. Đến đầu thế kỷ 20, Hà Nội được mở rộng và xây dựng thêm thì tre gỗ không còn bán ở phố Hàng Tre nữa. Hàng Tre hồi đó có ít cửa hàng buôn bán, nhà cửa chủ yếu để cư ngụ nên thường xây thành nhiều gian cho thuê.
Phố Hàng Tre có hai đoạn. Đoạn trên kéo từ ngã tư Hàng Mắm đến ngã tư Hàng Thùng, cả hai bên mặt phố đều có nhà dân. Đoạn dưới kéo từ ngã tư Hàng Thùng đến ngã tư Lò Sũ, bên số chẵn có nhà dân, còn bên số lẻ là bức tường dài của khu vực công sở, toà nhà chính cao to quay mặt ra phố Bờ Sông.
Vốn Hàng Tre là một phố nhỏ, vắng người đi lại nên năm 1954 xưởng cơ khí Đồng Tháp đã rào mặt đường lại làm chỗ sản xuất; phố bị nghẽn cho mãi đến năm 1981 mới được khai thông cùng với Hàng Vôi và Hàng Muối thành đường một chiều, song song với phố Nguyễn Hữu Huân. Những năm 1970 – 1980, phố Hàng Tre chỉ phát triển nghề hàn vá yếm xe vỡ và nắn khung, tân trang lại những chỗ tróc, sứt, rỉ, rỗ của ô tô, xe máy.
Ngày nay trên đoạn đầu phố Hàng Tre có nhiều cửa hàng nâng cấp nội thất ô-tô, rửa xe, thay dầu, bảo dưỡng, dán ni lông ô-tô, xe máy. Phố được mở mang, mạnh nhất là các cửa hàng ăn uống: bia hơi, chả cá, bánh đa, lạc, bún, rượu, cà phê, lẩu, phở… bình dân, ngon, rẻ.
Xung quanh ngã tư phố Hàng Tre – Lò Sũ – Hàng Vôi hiện vẫn còn gần như nguyên vẹn những công trình kiến trúc hoành tráng kiểu thuộc địa Pháp được xây từ hơn một trăm năm trước. Tòa nhà dài của Toà án Hàng Tre cũ (sau lại được Nha Công Chính Đông Dương sử dụng, với cửa chính ở số 2 phố Lò Sũ) nay trở thành trụ sở của hai cơ quan: Uỷ ban sông Mê Công Việt Nam và Ban Quản lý trung ương các dự án thuỷ lợi. Toà nhà hiện tại được cơi thêm một tầng, nối với khối nhà 3 tầng quay ra góc phố Lò Sũ – Trần Quang Khải, đối diện với trụ sở Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ở số 1 phố Lò Sũ (lưng quay ra Hàng Vôi, cửa chính thì ở 164 Trần Quang Khải).
Bình luận của bạn